Zaburzenia nastroju

Życie to nieustanna zmiana – czasami czujemy się pełni energii, radości i zapału, a innym razem wszystko wydaje się szare, pozbawione sensu, a każdy dzień staje się wyzwaniem. Takie wahania nastroju są naturalne – każdy z nas odczuwa wzloty i upadki emocjonalne. Jednak kiedy te zmiany stają się intensywne, długotrwałe i zaczynają wpływać na codzienne funkcjonowanie, mogą wskazywać na zaburzenia nastroju.

Zaburzenia nastroju to grupa problemów emocjonalnych, które wpływają na sposób myślenia, odczuwania i postrzegania świata. Często powodują, że trudniej jest radzić sobie z codziennymi wyzwaniami, a także wchodzić w zdrowe relacje z innymi ludźmi. Wiele osób borykających się z zaburzeniami nastroju ma trudności z uzyskaniem odpowiedniego wsparcia, ponieważ obawia się, że nie zostaną zrozumiani. Warto jednak wiedzieć, że pomoc jest dostępna, a terapia poznawczo-behawioralna (CBT) może być niezwykle skuteczną metodą leczenia.

Rodzaje zaburzeń nastroju

Zaburzenia nastroju obejmują szeroką gamę problemów, z których najczęściej występujące to:

  1. Depresja (depresja większa) – Depresja to uczucie przytłaczającego smutku, beznadziei i utraty radości z rzeczy, które kiedyś sprawiały przyjemność. Osoby z depresją często czują się zmęczone, mają trudności z koncentracją, mogą mieć problemy ze snem (zarówno bezsenność, jak i nadmierna senność) oraz brakiem apetytu lub, odwrotnie, nadmiernym objadaniem się. Codzienne obowiązki stają się ogromnym wyzwaniem, a myśli o bezwartościowości i przyszłości mogą pojawiać się w ciągłym natłoku.
  2. Dystymia (depresja przewlekła) – To forma depresji, która trwa dłużej, ale ma łagodniejszy przebieg niż typowa depresja większa. Osoby z dystymią mogą odczuwać smutek przez wiele lat, często nie zdając sobie sprawy z tego, że ich stan jest powiązany z zaburzeniem. Zwykle odczuwają brak energii, niską motywację, problemy z koncentracją i poczuciem wartości.
  3. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe (ChAD) – To zaburzenie, w którym osoba doświadcza skrajnych zmian nastroju: od stanów manii (wzmożona energia, impulsywność, nadmierna pewność siebie, często z brakiem poczucia rzeczywistości) do głębokich epizodów depresji. ChAD może wpływać na życie zawodowe, osobiste i społeczne, a zmiany nastroju mogą być tak silne, że prowadzą do znacznych trudności w codziennym funkcjonowaniu.

Jak radzić sobie z zaburzeniami nastroju?

Zaburzenia nastroju mogą wywoływać poczucie bezradności, ale najważniejsze jest zrozumienie, że nie jesteś w tym sam. To, co przeżywasz, jest rzeczywiste i ma swoje korzenie w biochemicznych, psychologicznych i emocjonalnych procesach, które można zmieniać i leczyć.

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi w leczeniu zaburzeń nastroju. Jej celem jest zrozumienie, jak nasze myśli, emocje i zachowania wpływają na nasz nastrój i jak można te wzorce zmieniać, by poprawić samopoczucie.

W terapii CBT uczymy się rozpoznawania negatywnych myśli, które potęgują depresję lub wahania nastroju. Często są to myśli typu „nic mi się nie uda” lub „nic nie ma sensu”. Terapia pomaga w nauce zastępowania ich bardziej realistycznymi i wspierającymi myślami, które zmniejszają uczucie beznadziei i lęku.

Ponadto, CBT koncentruje się na budowaniu nowych strategii radzenia sobie z emocjami. To może obejmować naukę radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, aktywowanie pozytywnych nawyków (np. ćwiczenia fizyczne, organizowanie codziennej rutyny) oraz poprawę relacji interpersonalnych, które mogą cierpieć z powodu niskiego nastroju.

Jak terapia pomaga w poprawie nastroju?

Z pomocą CBT możesz zacząć:

  • Zmieniać sposób myślenia – Zamiast skupiać się na negatywnych myślach o sobie, przyszłości i świecie, nauczysz się identyfikować te, które są najbardziej szkodliwe, a następnie zmieniać je na bardziej wspierające.
  • Uczyć się akceptować siebie – Często w zaburzeniach nastroju pojawia się nadmierna krytyka wobec siebie. CBT pomaga w pracy nad samoakceptacją, w pełnym zrozumieniu, że jesteśmy ludźmi, którzy popełniają błędy, ale zasługują na szacunek i miłość – od siebie i innych.
  • Tworzyć zdrowe nawyki – Ruch, odpowiednia dieta, sen i techniki relaksacyjne to kluczowe elementy walki z depresją. Terapia pomoże Ci znaleźć sposób, by te nawyki stały się częścią Twojego codziennego życia, co może w znaczący sposób poprawić Twoje samopoczucie.
  • Stopniowo podejmować wyzwania – W terapii CBT stopniowo wprowadza się wyzwania, które pomagają wyjść ze strefy komfortu. Zaczynając od małych kroków, uczymy się stopniowo przełamywać obawy i niechęć do działań, które kiedyś wydawały się niemożliwe.

Warto pamiętać, że zaburzenia nastroju to nie tylko „zły nastrój” czy chwilowe zmiany w emocjach. To rzeczywiste problemy, które mają wpływ na nasze życie. Zrozumienie, że nie jesteś sam w tym, co przeżywasz, jest kluczowe w procesie leczenia. Depresja, dystymia, czy ChAD to zaburzenia, które można leczyć. Właściwa pomoc, terapia, a także wsparcie bliskich mogą pomóc w odzyskaniu równowagi.

Jeśli czujesz, że Twoje emocje wymykają się spod kontroli, nie czekaj. Warto podjąć pierwszy krok, aby znaleźć równowagę w swoim życiu. Z terapią CBT możesz odzyskać nadzieję i nauczyć się cieszyć się każdą chwilą, niezależnie od tego, jakie trudności napotykasz.